تأثیر تغییرپذیری تمرین در اکتساب و یادگیری دقت پرتاب از بالای شانه در کودکان دارای اختلال طیف اتیسم

هدف: هدف این پژوهش بررسی اکتساب و یادگیری دقت پرتاب از بالای شانه در کودکان دارای اختلالات طیف اتیسم در شرایط تمرین ثابت، متغیر قالبی و متغیر تصادفی بود. روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه‌تجربی است. جامعه آماری این پژوهش را کودکان دختر و پسر 5 تا 7 سال دارای اختلالات طیف اتیسم شهرستان دره‌شهر تشکیل می‌دادند که از این بین 18 کودک به روش در دسترس انتخاب شدند و سپس بر اساس نمرات پیش‌آزمون در سه گروه تمرین ثابت، تمرین متغیر قالبی و تمرین متغیر تصادفی قرار گرفتند. شرکت‌کنندگان در سه جلسه مداخله شرکت کردند. تکلیف شرکت‌کننده‌ها مهارت دقت پرتاب از بالای شانه به سمت هدف‌هایی بود که در فاصله 3 متری از افراد روی دیوار ترسیم شده بود. گروه تمرین ثابت پرتاب از بالای شانه را با هدفی به ابعاد 60×60 و گروه تمرین متغیر قالبی و متغیر تصادفی با اهدافی به ابعاد 30×30، 60×60 و 90×90 سانتی‌متر تمرین کردند. مرحله اکتساب شامل 6 دسته کوشش شش‌تایی در طی 3 روز بود. پس از 24 ساعت آزمون یادداری و آزمون انتقال به مدت 10 دقیقه پس از آزمون یادداری با تغییر در اندازه هدف به عمل آمد. یافته‌ها: نتایج در مرحله اکتساب نشان داد سه گروه تمرینی از لحاظ تغییرپذیری در اجرای خود پیشرفت داشتند، اما تفاوت معنی‌داری نشان ندادند (5 0/0 P>). در مرحله یادداری گروه تمرینی ثابت بهتر عمل کرد (5 0/0 ≥P) ولی در مرحله انتقال سه گروه تمرینی قادر به انتقال مهارت خود به شرایط جدید نبودند (5 0/0 P>)). نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های این پژوهش، استفاده از تمرین ثابت در کودکان دارای اختلالات طیف اتیسم می‌تواند به‌طور مؤثری در یادگیری تکلیف پرتاب از بالای شانه تأثیر داشته باشد. همچنین اصل ویژگی تمرین در افراد دارای اختلالات طیف اتیسم مورد تأیید قرار می‌گیرد. با توجه به یافته‌های پژوهش حاضر به مربیان و افرادی که با کودکان دارای اختلالات طیف اتیسم سروکار دارند پیشنهاد می‌شود در آموزش مهارت‌های حرکتی به این کودکان از تمرین به روش ثابت استفاده کنند.